Mục lục
1.TRIỂN VỌNG NGHỀ COACH
Trong khoảng 2 năm trở lại đây, cụm từ Coaching ngày càng trở nên một phổ biến. Coaching nổi lên như một ngành dịch vụ với tổng thu nhập mỗi năm khoảng 17 tỷ đô và càng tăng mạnh mỗi năm.
Coaching hiện tại đang hiện diện trong mọi lĩnh vực của cuộc sống và nhu cầu ngày càng có xu hướng tăng cao. Và ắt hẳn, chúng ta cũng bắt đầu quen dần với các cụm từ: Marketing Coaching, Yoga Coaching, Fitness Coaching hay Life Coaching
Theo International Coaching Federation (ICF) đến tháng 2 -2018, trên thế giới có 31,878 Coach là thành viên của ICF. Và ở Việt Nam hiện tại chỉ có 29 Coach được chứng nhận bởi ICF (International Coach Federation) – một trong những chứng nhận về Coaching lớn nhất thế giới. Trong đó có 27 người có chứng chỉ ACC, 2 người có PCC. Điều đó chứng tỏ điều gì? Theo cá nhân tôi số lượng Coach chuyên nghiệp tại Việt Nam là hạn chế.
Hơn thế nữa, nhu cầu tìm kiếm cho mình một người Coach hiện tại đang rất lớn và sự khan hiếm này tạo nên một làn sống nhu cầu trong việc tìm kiếm những người Coach có năng lực và được đào tạo chuyên nghiệp.
Dịch vụ Coaching ở Việt Nam đang có mức phí cao hơn so với mặt bằng chung ở các ngành khác. Một phiên (session) làm việc với Coach ở Việt Nam giao động tầm 1 triệu – 2 triệu đồng cho những coach mới. Đối với những Coach được chứng nhận bởi ICF và làm business coach hoặc Leadership Coach, mức giá này sẽ giao động ở mức 200-500$ / giờ tùy theo năng lực & tuổi nghề của coach (theo khảo sát thực tế). Điều tuyệt vời hơn hết, phần lớn các Coach ở VN đều đang làm việc bán thời gian. Và tôi nghĩ đây là điều tuyệt vời, khi họ xem coach là một niềm đam mê trong việc phát triển chính bản thân họ và tạo ra sự thay đổi cho cuộc sống của khách hàng. Tiền không phải là yếu tố tiên quyết để họ duy trì đam mê coach. Việc lựa chọn trở thành Coach Full-time hay Part-time cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tuy nhiên theo cá nhân tôi việc coach full time hay part time không quan trọng, điều quan trọng hơn là tính đều đặn (consistency), nếu mỗi tuần bạn duy trì coach 3-5 người và làm liên tục trong 3 năm, bạn sẽ thành một coach giỏi.
2. COACHING LÀ ĐIỂM BẮT ĐẦU – KHÔNG PHẢI KẾT THÚC
Tony Robbins là coach nổi tiếng nhất và thành công nhất trong lĩnh vực phát triển con người trên toàn thế giới. Ông là một diễn giả truyền cảm và cực kỳ lôi cuốn. Những buổi nói chuyện chia sẻ và hội thảo của ông luôn bán sạch vé. Ngay cả khi giá vé lên đến hàng trăm đô thậm chí là hàng chục ngàn đô / một vé, hàng chục ngàn người từ khắp nơi trên thế giới vẫn vui vẻ để tham dự. Tôi tham gia trực tiếp chương trình Date with Destiny của Tony ở Úc tháng 5 năm 2019, có khoảng hơn 50 người đăng ký gói Platinum Partner 80.000 usd / 1 năm (tôi ước tính dựa trên số lượng người điền vào form đăng ký tại quầy). Ngoài ra còn hàng trăm người đăng ký các gói training khác với mức phí mềm hơn khoảng 15.000 usd / package 3-4 chương trình.
Tony bắt đầu sự nghiệp truyền cảm hứng trên sân khấu của mình như thế nào?
Ông cũng bắt đầu bằng coach 1-1.
Tony Robbins có một tuổi thơ không êm đềm, sinh ra và lớn lên trong cảnh nghèo túng, 7 tuổi bố mẹ ra toà li dị. Căn bệnh u ở tuyến yên là nguyên nhân khiến chân tay Tony phát triển không bình thường. Năm 20 tuổi, ông bắt đầu chọn Coaching là nơi khởi đầu cho sự nghiệp của mình và bắt đầu chia sẻ về các chủ đề liên quan đến sức khỏe, năng lượng, vượt qua sợ hãi, giao tiếp thuyết phục và phát triển cá nhân. Từ những buổi Coach cá nhân lúc ban đầu, mọi người biết đến ông nhiều hơn và các buổi chia sẻ cũng diễn ra thường xuyên với số lượng người tham dự lớn dần. Cũng nhờ vậy từ một người Coach ở lứa tuổi 20 với sự đam mê và nỗ lực liên tục, ông trở thành một trong những người truyền cảm hứng nổi tiếng nhất trên thế giới.
Nếu như bạn có ước muốn trở thành một diễn giả chuyên ngiệp như Tony Robbins, Coaching có thể sẽ là bước khởi đầu phù hợp cho bạn. Coaching trang bị cho bạn những kỹ năng để phát triển cho tương lai. Và lộ trình để phát triển của bạn như sau:
BƯỚC 1: COACH 1-1
Với tôi việc khởi đầu bằng coach 1-1 rất quan trọng. Nó giúp tôi xây dựng sự tự tin, thực hành những điều tôi được học ở cấp độ từng cá nhân. Sẽ dễ dàng hơn khi áp dụng 1 công cụ nào đó cho 1 cá nhân để kiểm chứng xem điều gì hiệu quả, điều gì không. Và nếu có thất bại trong ca coach nào đó thì cũng nhẹ nhàng hơn khi chỉ có 1 người biết! Đây là quá trình xây năng lực coach, sự tự tin, cũng như brand name. Nếu bạn làm tốt thì sẽ được giới thiệu nhiều khách hàng. Đây là con đường tôi đã bắt đầu từ 2012. Khi tôi bắt đầu coach tôi cũng tính phí là 1 triệu VNĐ/ giờ coach. Tuy nhiên tôi khuyên bạn không quá quan tâm nhiều đến tiền bạc trong giai đoạn này, nếu khách hàng không đủ tài chính thì bạn có thể lấy 30-50% mức phí bạn kỳ vọng. Vì sau mỗi ca coach bạn đều thu lượm được sự tự tin & quan trọng là cảm thấy tự hào và viên mãn cho bản thân khi đã tạo ra sự khác biệt.
Dành 1-3 năm cho giai đoạn này tùy thuộc thời gian bạn đầu tư mỗi tuần là bao nhiêu giờ. Tôi khuyến khích từ 3-10 giờ / tuần cho việc coaching & học tập.
BƯỚC 2: GROUP COACHING
Sau khoảng 3 năm, bạn dần có sự tự tin và tín nhiệm của khách hàng. Bạn có thể thực hiện GROUP COACHING để hướng tới nhiều đối tượng hơn. Làm Group Coaching thì có được lợi ích về tài chính lớn khi bạn có thể coach 1 nhóm 10 người và tính phí mỗi người là 500.000 vnđ / buổi, thì 1 giờ bạn đã thu về 5 triệu đồng. (thay vì bạn coach 1 người thì tính phí là 2 triệu / giờ. Do đó cùng thời gian bạn bỏ ra bạn thu về 2.5 lần (5 triệu khi group coach so với 2 triệu khi coach 1-1)
BƯỚC 3: TẠO KHÓA HỌC ONLINE
Sau đó, bạn có thể đóng gói những kiến thức trong khoảng thời gian thực hành để tạo thành những KHÓA HỌC ONLINE. Đây là điều tuyệt vời vì bạn đã tạo ra được nguồn thu nhập tự động cho bản than mình.
BƯỚC 4: TRAINING, SPEAKING, LIVE EVENT
Và một khi bạn đã trở nên nổi tiếng, và sự giúp đỡ của bạn giúp nhiều người chuyển hóa cuộc sống cá nhân của họ, bạn có thể tổ chức những sự kiện chia sẻ lớn với hàng trăm, hàng nghìn khán giả. Bạn có thể nói trên sân khấu của người khác hoặc tự tổ chức sự kiện của bạn. Sự mong muốn giúp đỡ người khác và những nỗ lực của bạn sẽ được đền đáp một cách xứng đáng. Điều quan trọng bạn sẽ cảm thấy được ý nghĩa cuộc sống khi thấy mình tạo ra được sự khác biệt cho cuộc sống của người khác.
3. LỘ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA 1 NGƯỜI COACH
BẮT ĐẦU VỚI COACHING NHANH NHẤT?
- Bạn đang mong muốn trở thành một huấn luyện viên chuyên nghiệp nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu?
- Bạn lo sợ rằng mình sẽ không tìm được khách hàng?
- Bạn nghĩ rằng mình quá già / quá trẻ và không đủ khả năng kiếm tiền từ coach?
- Liệu tôi có nên nghỉ việc để làm coach full time?
Đó là 4 câu hỏi phổ biến nhất cho những ai mong muốn trở thành một Coach chuyên nghiệp. Và bạn không nên cảm thấy tồi tệ khi có những câu hỏi như vậy. Thật ra sự lo lắng là một điều rất tốt, nó cho thấy rằng bạn thật sự đang bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc khi lựa chọn ngành nghề này. Một người huấn luyện viên chuyên nghiệp sẽ phải làm rất nhiều việc cùng một lúc như: phát triển kỹ năng coach, marketing, bán hàng, thương thảo, thuyết phục, kỹ năng quản lý nhân sự… Và khi bắt đầu bạn sẽ cảm thấy choáng ngợp trước hàng tá việc liên tục xảy đến.
Vậy nếu như bạn muốn trở thành một huấn luyện viên chuyên nghiệp cách khởi đầu tốt nhất đó chính là:
Hãy đi ra ngoài và coach 100 người một cách nhanh nhất. Tôi sẽ gọi đó dưới cái tên ngắn gọn đó là “Nhiệm Vụ 100”.
Việc này sẽ đem lại cho bạn 2 điều tuyệt vời
#1 – Có khách hàng trả tiền cho dịch vụ coach của bạn
Ngay cả đối với những người coach chuyện nghiệp, bài toán về tìm kiếm khách hàng vẫn luôn là hóc búa nhất. Bạn càng chạy theo khách hàng bao nhiêu thì bạn càng làm họ tránh xa bạn hơn. Vậy làm cách nào chúng ta có thể kiếm được khách hàng. Đầu tiên hãy bắt đầu “Nhiệm vụ 100” với những người gần gũi và thân thiết đối với bạn: Đồng nghiệp, nhân viên, bạn bè thân hay thậm chí là những anh chị em trong gia đình. Điểm quan trọng ở đây là hãy thành thật rằng bạn đang là người “học tập”, bạn đang phải hoàn thành nhiệm vụ coach 100 người đầu tiên và bạn rất cần sự giúp đỡ từ mọi người xung quanh. Hãy cho họ trải nghiệm việc huấn luyện một cách hoàn toàn miễn phí tuy nhiên hãy nhờ họ giới thiệu 1-2 người bạn đang có nhu cầu huấn luyện. Khi bạn tạo ra giá trị cho họ, họ sẽ rất muốn giới thiệu bạn cho người khác vì như vậy họ đã tạo ra giá trị cho bạn của họ. Cứ như vậy, tập khách hàng cũng như danh tiếng của bạn ngày càng tăng lên.
Theo một nghiên cứu cho thấy, khi bạn huấn luyện đủ 100 khách hàng, đây là những thứ điều bạn sẽ nhận được
- 40 khách hàng trả tiền
- 47 testimonial
- 70 referral – lời giới thiệu
Xây dựng sự tự tin cho bản thân bạn & tạo ra 1 quy trình coach riêng cho từng đối tượng khách hàng
Và trung bình một người huấn luyện mới hoàn thành xong “Nhiệm vụ 100” trong khoảng 6-12 tháng, vậy liệu thời gian và số lượng này đã đủ cho bạn tích lũy kinh nghiệm và sự tự tin chưa? Tôi hoàn toàn tin rằng nếu bạn đã thực hiện xong bài tập này, bạn sẽ tự ti với năng lực huấn luyện của mình.
Xác định rõ đâu là khách hàng tiềm năng của bạn
Khi bạn coach đủ 100 người, bạn sẽ biết được rằng đâu là người bạn yêu thích làm việc với họ nhất. Đâu là người bạn tạo ra giá trị cho họ được nhiều nhất, và đâu là khách hàng yêu bạn nhất. Khi đó thì họ chính là mẫu khách hàng tiềm năng cho bạn.
#2 – Một phương thức marketing tuyệt vời
Nếu như bạn là một người nhạy cảm với đám động, ngại ngùng giao tiếp và “rất ngại marketing bản thân”, xin chúc mừng bạn không cần phải làm bất kỳ điều gì như vậy. Khi hoàn thành xong nhiệm vụ này, khách hàng sẽ là người lan truyền những thông điệp và ý nghĩa bạn muốn truyền tải. Sự truyền tải này có thể không vội vã và nhanh chóng như marketing chính thống, tuy nhiên lại rất bền vững. Khi bạn càng thực hành với nhiều người, sự “đánh bóng” bản thân của bạn ngày một rõ ràng hơn và họ bắt đầu để ý đến bạn. Không một phương pháp marketing nào tốt hơn việc chính khách hàng là người giới thiệu bạn. Hãy thử tưởng tượng, với 100 người khách hàng, bạn đều nhờ họ ghi lại cảm nhận và nhận xét, hoặc thậm chí bạn có thể ghi âm, ghi hình lại nếu có sự cho phép thì bạn đã có trong tay kho tư liệu marketing khổng lồ.
Với điều này, bạn đã nắm trong tay chìa khóa trong việc marketing dịch vụ huấn luyện của mình mà không cần phải đầu tư thời gian và tiền bạc cho dịch vụ quảng cáo đắt tiền. “ Nghề huấn luyện” là một nghề dịch vụ và được định giá bằng niềm tin và sự hài lòng của khách hàng. Bạn càng có nhiều người nói về bạn, càng nhiều nhận xét tốt, thì hình ảnh cá nhân bạn xây dựng càng mạnh mẽ và gây ảnh hưởng với khách hàng tiềm năng. Một điều thú vị đó là bạn có thể học rất nhiều điều từ khách hàng của mình, và biết đâu một trong 100 người đó lại là một chuyên gia trong lĩnh vực quảng cáo?
Một điều thú vị nữa là sau khi hoàn thành xong nhiệm vụ này bạn sẽ thấy không chỉ kỹ năng marketing của mình tăng, mà các kỹ năng khác như tư vấn, trò chuyện, đóng gói dịch vụ, bán hàng cũng tăng lên đáng kể.
Và lời khuyên cuối cùng, tôi muốn dành cho những người đang có ước muốn được trở thành một huấn luyện viên chuyên nghiệp đó là. Hãy kiên nhẫn và cam kết với với việc thực hành của mình bởi vì những thành tựu vĩ đại không được gặt hái bằng sức mạnh mà bằng sự kiên trì.
Hãy cứ theo đuổi đam mê, và thành công sẽ theo đuổi bạn.
Chúc bạn hoàn thành xong “Nhiệm Vụ 100”.
4.COACHING CHỈ LÀ ĐẶT CÂU HỎI?
Là Coach, giá trị của bạn không chỉ đến từ việc lắng nghe và đặt câu hỏi! Mặc dù đó là chức năng chính của coach. Tuy nhiên bạn còn có nhiều giá trị hơn thế, kinh nghiệm sống 10-20 năm, kinh nghiệm làm việc, đó là những điều mà khách hàng của bạn sẽ rất yêu thích khi nghe bạn chia sẻ góc nhìn. Điều quan trọng ở đây là Bối Cảnh & mọi thứ phải được đặt đúng chỗ của nó.
Khi mới bắt đầu coach, mọi chuyện sẽ rất hào hứng khi bạn là Coach cùng tìm hiểu về cuộc sống khách hàng, mục tiêu khách hàng và xác lập ra plan tổng cho khách hàng thực thi. Tuy nhiên cảm giác sau 3-4 tháng, có những lúc bạn sẽ cảm thấy các buổi coach nó mang tính lặp đi lặp lại theo một quy trình sau:
- Tuần vừa rồi thành công của bạn là gì? Có thách thức gì không?
- Đâu là mục tiêu của bạn trong tuần này?
- Kế hoạch của bạn là gì?
- Cam kết hành động bạn ra sao?
- Hẹn bạn tuần tới nhé
- Bye
Bạn có thể cảm thấy đâu đó có gì đó cần thay đổi cho không khí buổi coach. Và muốn có thêm giá trị cho khách hàng, bên cạnh những việc câu hỏi thông thường.
Bạn “cảm thấy” mình đã đạt đến ngưỡng giá trị cao nhất trong việc Huấn Luyện. Bạn cảm thấy việc huấn luyện diễn ra theo mô típ nhàm chán và mệt mỏi như trả bài. Bạn chấm dứt mối quan hệ huấn luyện khi nhận ra mình ko thể tiến bộ thêm nữa và “HOÀN TOÀN CÓ THỂ TỰ KHAI VẤN CHÍNH MÌNH”. Bùm!!!!!- Say goodbye
Nếu bất kỳ ai đã và đang theo đuổi trên con đường trở thành một huấn luyện viên cá nhân chuyên nghiệp – Đây là điều chắc chắn sẽ xảy ra – hết sức bình thường. Bản thân Tôi khi mới chập chững bước vào con đường này cũng gặp trường hợp tương tự.
Sự chán nản, thiếu kiên nhẫn, tự ti, mất cam kết là những điều sẽ xảy ra khi bạn cảm thấy mình đã chạm ngưỡng “bão hòa”. Và bạn không biết cách nào để có thể phát triển các cuộc gặp mặt của mình. Và điều này khiến Tôi mất những 2 năm để học cách làm sao cải thiện chất lượng những cuộc gọi huấn luyện của mình. Vậy đâu là câu trả lời cho vấn đề này. Hãy để Tôi chia sẻ cho bạn.
# 1 – HÃY XEM COACHING CHỈ LÀ 1 TÔI CỤ & BẠN CÓ THỂ KẾT HỢP VỚI TRAINING TRONG QUÁ TRÌNH COACH
Một buổi coach bạn có thể cấu trúc như sau: 50 phút coaching + 10 phút training
Như thế hàng tuần khách hàng vẫn được bạn coach và lại học thêm những điều mới mẻ cho cuộc sống của họ. Họ sẽ rất yêu thích điều này.
Không quá phải suy tư là bạn đang dùng phương pháp nào khi làm việc với khách hàng. Có thể là tư vấn, khai vấn hay kèm cặp, quan trọng là bạn tạo ra giá trị cho khách hàng & họ yêu thích điều đó.
Bạn hãy nhớ rằng khách hàng trả tiền để thu về “kết quả họ muốn”. Giá trị khách hàng nhận được chính là thước đó thành công trong quá trình coach của bạn.
#2 – HÃY NGHIÊM TÚC VỀ VIỆC LÊN GIÁO ÁN TRONG HUẤN LUYỆN.
Vậy nên việc đầu tiên cần làm trước khi bắt đầu quá trình huấn luyện đó là hãy lên list những “bí kíp” mà bạn sẽ muốn đem đến cho khách hàng trong quá trình huấn luyện. Tôi cho rằng một người “Huấn luyện viên chuyên nghiệp” sẽ phải đóng cả hai vai trò: Coach (người khai vấn) và kèm luôn cả “Trainer”. Đó là cách mà chúng ta có thể tối ưu hóa quá trình phát triển của khách hàng.
Một buổi làm việc của mình sẽ kéo dài trong vòng 60’ và được chia ra 2 phần rõ ràng: phần huấn luyện và phần chia sẻ. Nhiều người đặt câu hỏi là: “Liệu như vậy có phải bạn đang tư vấn khách hàng thay vì huấn luyện không?” . Câu trả lời là “Có”. Tuy nhiên điều quan trọng là bạn cần phân biêt rất kỹ 2 khái niệm Coaching (Khai Vấn) và Training (Đào tạo) cho khách hàng. Và liên tục nói rõ khách hàng sự khác nhau giữa hai khái niệm.
Sự thật là – Khách hàng sẽ học tập được từ bạn ở cả hai vai trò. Nếu là tư vấn – họ sẽ học được cách bạn nhìn nhận, xử lý và đưa ra quyết định trong từng vấn đề. Nếu là Coach – khách hàng sẽ học được cách làm rõ vấn đề, trực quan trong việc đưa quyết định từ phiên khai vấn của bạn. Cho dù là ở vai trò gì, điều quan trọng là hãy ý thức kỹ thuật mình đang sử dụng để đem đến cho khách hàng Trải Nghiệm tốt nhất.
Khi bạn thực hành đủ lâu bạn sẽ có sự nhạy cảm trong trực giác. Bạn sẽ nhận ra là:
- Sẽ có những điều khi bạn đóng vai trò là một người bạn, khách hàng sẽ dễ chia sẻ và thổ lộ.
- Sẽ có những vấn đề với kinh nghiệm và kiến thức của bạn, khách hàng sẽ có thêm kiến thức để giải quyết vấn đề.
Và cũng có những vấn đề việc khai mở trong coaching sẽ đem đến góc nhìn toàn diện hơn.
Đối với Tôi 3 giá trị chính trong gói huấn luyện của VCI đó là: “Kỷ luật trong thói quen”, “Kiên trì trong mục tiêu”, “Sáng suốt trong lựa chọn”. Và 3 giá trị này sẽ bao gồm các kiến thức xuyên suốt trong các buổi huấn luyện
Hành động:
- Bạn hãy bắt đầu liệt kê ra 10 điều bạn có thể dạy khách hàng (5-10 phút training). (ví dụ: lên kế hoạch, đặt mục tiêu, quản lý thời gian, tư duy tích cực…)
- Điền đầy danh sách của bạn mỗi khi bạn coach, hoặc học được ở đâu điều gì bạn có thể train được
Sau này bạn có thể phát triển các chương trình training của riêng bạn nhờ các công cụ này và các câu chuyện thực tế.
